Όση αξία και σπουδαιότητα έχει η ύπαρξη ενός δικαστικού συστήματος, που οργανώνεται και λειτουργεί σε καθεστώς ανεξαρτησίας, άλλη τόση αξία έχει το δικαστικό σύστημα να ανταποκρίνεται - με ποιότητα και σε εύλογο χρόνο - στην επίλυση των διαφορών που κάθε φορά υποδέχεται.
Δεν πιστεύω ότι κανείς, σε αυτήν εδώ την αίθουσα, είναι ικανοποιημένος με τους ρυθμούς που αποδίδεται η Δικαιοσύνη στη χώρα μας. Έχουν γίνει προφανώς αρκετά βήματα, διαχρονικά και απ’ όλες τις κυβερνήσεις, αλλά απέχουμε ακόμη αρκετά από το επιθυμητό επίπεδο.
Για να δώσουμε μια τάξη μεγέθους, στην Ελλάδα, ο αναγκαίος χρόνος για την επίλυση αστικών και εμπορικών υποθέσεων, ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 670 ημέρες όταν στη Γαλλία είναι 430 και στη Γερμανία 220. Τα δε πρωτοβάθμια διοικητικά δικαστήρια της χώρας μας έχουν τις περισσότερες εκκρεμείς υποθέσεις από όλες τις χώρες της Ε.Ε.
Δικαιοσύνη που καθυστερεί υπερβολικά να αποδοθεί, ισοδυναμεί με άρνηση δικαιοσύνης
Επιπλέον, έχουμε ένα από τα μικρότερα ποσοστά δικαστών που υπηρετούν στον πρώτο βαθμό από όλες τις χώρες της Ευρώπης, μία από τις χειρότερες αναλογίες δικαστικών υπαλλήλων ανά δικαστή, έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς δικηγόρων και έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς δικαστηρίων.
Είναι σαφές λοιπόν ότι η λύση στη βελτίωση της ταχύτητας της απονομής της δικαιοσύνης δεν βρίσκεται ούτε στον αριθμό των δικαστών ούτε στον αριθμό των δικαστηρίων.
Η λύση πρέπει να αναζητηθεί σε μια διαφορετική κατανομή του προσωπικού, τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής, την απλούστευση και ψηφιοποίηση των δικαστικών διαδικασιών.
Σε αυτά τα ζητήματα – και ιδίως στα δύο τελευταία –καλείται να απαντήσει το σχέδιο νόμου που συζητάμε σήμερα.
Πολύ εντίμως και με σεμνότητα ειπώθηκε από τους κ. Υπουργούς και τον εισηγητή μας ότι δεν αποτελεί μια ριζοσπαστική αναθεώρηση του κώδικα της πολιτικής δίκης που η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ εισηγήθηκε το 2015 αλλά μια μελετημένη και στοχευμένη επικαιροποίηση διατάξεων που η δικαστική πρακτική απέδειξε ότι είναι προβληματικές.
Το λυπηρό της υπόθεσης είναι ότι η κριτική που ακούστηκε από την αντιπολίτευση ελάχιστα ακουμπά τον πυρήνα των πραγματικών προβλημάτων του δικαστικού συστήματος που σχετίζονται με την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης. Αμφισβητεί, αντίθετα, δια της πλαγίας οδού, το πιο σημαντικό κεκτημένο που έχουμε ως ελληνική κοινωνία στο χώρο της δικαιοσύνης που δεν είναι άλλο από την ανεξαρτησία της.
Αυτό κάνεις για παράδειγμα όταν ισχυρίζεσαι ότι, η εισαγωγή του θεσμού της πιλοτικής δίκης στον Άρειο Πάγο, γίνεται για να εξυπηρετήσει συμφέροντα μεγαλοεργοδοτών και τραπεζών.
Όταν ισχυρίζεσαι ότι οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου θα πλήξουν τους αδύναμους συμπολίτες μας που έχουν εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις με τράπεζες, αυτό που αμφισβητείς δεν είναι ο θεσμός της πιλοτικής δίκης αλλά η ανεξαρτησία των δικαστών.
Στην προσπάθεια σας αγαπητοί συνάδελφοι της αντιπολίτευσης να ασκήσετε θεμιτή κριτική σε έναν νέο θεσμό
για τον οποίο έχουμε εχέγγυα ότι μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, υπομονεύετε τον πυρήνα του κράτους δικαίου που είναι η αμεροληψία της Δικαιοσύνης.
Όσοι από εμάς έχουμε ασκήσει δικηγορία, έχουμε συναντήσει πολλές φορές το φαινόμενο της έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων, για το ίδιο ζήτημα. Συνηθισμένο παράδειγμα οι εργατικές διαφορές. Έχεις δύο αγωγές που εγείρονται χωριστά, για δύο εργαζόμενους της ίδιας επιχείρησης με ίδια σχέση εργασίας που συχνά έχουν διαφορετικό αποτέλεσμα. Δημιουργείται ή όχι εδώ η υπόνοια αδικίας;
Τι θέλουμε συνεπώς να πετύχουμε με την πιλοτική δίκη; Πρώτον, την ενιαία εφαρμογή του νόμου και δεύτερον, τον αποκλεισμό οποιουδήποτε υπαινιγμού για άνιση μεταχείριση
Κυρίως όμως θέλουμε να γλιτώσουμε, όταν αυτό είναι εφικτό, χιλιάδες συμπολίτες μας από την ταλαιπωρία, την ανασφάλεια και την οικονομική αφαίμαξη που επιφέρει η μακρόσυρτη διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης στις τρεις βαθμίδες της.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι ίδιες ανάγκες που επέβαλαν την εισαγωγή της πιλοτικής δίκης στον χώρο της διοικητικής δικαιοσύνης, υπάρχουν και στον χώρο της πολιτικής δικαιοσύνης. Στην περίπτωση των δανείων που χορηγήθηκαν σε ελβετικό φράγκο, οι πρώτες αποφάσεις πρωτοβαθμίων δικαστηρίων ανάγονται στο έτος 2010. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ξέρετε πότε απεφάνθη; Μόλις το 2019.
Επί μια δεκαετία συσσωρεύονταν δεκάδες ομοειδείς υποθέσεις σε όλη τη χώρα που οδήγησαν σε δεκάδες αντιφατικές αποφάσεις, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα του δικαστικού έργου για την οποία υποτίθεται ότι αγωνιούμε σήμερα.
Οι όποιες εύλογες επιφυλάξεις έχουν διατυπωθεί από τους φορείς και από συναδέλφους και που αφορούν κυρίως τεχνικά και διαδικαστικά ζητήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν εφόσον υπάρξει ανάγκη. Το συμφέρον όμως της Δικαιοσύνης και της ελληνικής κοινωνίας επιβάλλει να μη χάσουμε αυτή την ευκαιρία.
Ομιλία στη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου «Ταχεία πολιτική δίκη, προσαρμογή των διατάξεων της πολιτικής δικονομίας για την ψηφιοποίηση της πολιτικής δικαιοσύνης, άλλες τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης»
Comments